اینکلوژن‌های خانواده اسپینل (Spinel)

اینکلوژن‌های خانواده اسپینل (Spinel) : اسپینل یکی از سنگ‌های قیمتی بسیار زیبا و کمیاب هست که در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها از جمله قرمز، صورتی، بنفش، آبی، خاکستری و بی‌رنگ یافت می‌شه. ترکیب شیمیایی اسپینل:
MgAl2O4\text{MgAl}_2\text{O}_4MgAl2​O4​ و ساختار بلوری اون ایزومتریک (مکعبی) هست.

بررسی اینکلوژن‌های موجود در اسپینل، یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص طبیعی، سنتتیک یا بهسازی‌شده بودن این گوهره.

🔍 مهم‌ترین اینکلوژن‌ها در اسپینل طبیعی در گوهرشناسی :

1. اکتاهدراهای اکسید آهن (Octahedral Crystals)

• کریستال‌های ریز، شفاف یا تیره، معمولاً از اکسید آهن (مثل مگنتیت یا هماتیت) هستن.

• در زیر میکروسکوپ به شکل هشت‌وجهی مشخص دیده می‌شن.

• این نوع درون‌گیر یکی از شاخصه‌های اسپینل طبیعی هست.

2. سوزن‌های روتایل (Needle-Like Rutile)

• رشته‌های باریک و روشن که در برخی اسپینل‌های صورتی و بنفش رویت می‌شن.

• معمولاً به‌صورت تصادفی و کمتر از یاقوت‌ها پراکنده‌اند.

3. Growth Zoning (مناطق رشد) در گوهرشناسی

• لایه‌های رنگی یا شفاف و مات که نشان‌دهنده دوره‌های رشد متفاوت در بلور هستند.

• اغلب در اسپینل‌های رنگی به‌خوبی رویت می‌شن، مخصوصاً در نمونه‌های برمه‌ای و سریلانکایی.

4. درون‌گیرهای مایع یا گاز (Liquid/Gas Inclusions)

• گاهی به شکل حباب‌های بسیار ریز یا سه‌فازی.

• نشانه‌ای از منشأ طبیعی اسپینل هستن.

5. کریستال‌های جامد از مواد دیگر (Solid Crystals) در گوهرشناسی

• شامل مواد معدنی دیگر مثل کلسیت، فلدسپار، و حتی اسپینل ثانویه.

• شفاف یا تیره و در برخی موارد رنگ‌دار.

6. درون‌گیرهای ناشی از دوقلویی بلوری (Twinning Planes)

• صفحات داخلی که از همپوشانی دوقلوهای بلوری به وجود اومدن.

• در زیر نور، این صفحات می‌تونن بازتاب خاصی ایجاد کنن.

🧪 اینکلوژن‌های مصنوعی در اسپینل‌های سنتتیک در گوهرشناسی :

اسپینل سنتتیک (به‌ویژه نوع شعله‌ای یا Flame Fusion) اینکلوژن‌های مشخص و قابل تشخیصی داره:

🔸 Curved Striae (نوارهای منحنی)

• خطوط رشد خمیده و موازی که فقط در اسپینل‌های سنتتیک دیده می‌شن.

🔸 حباب‌های گازی گرد (Gas Bubbles)

• به صورت حباب‌های گرد و بزرگ، معمولاً در اسپینل‌های مورد تولید  به روش حرارتی وجود دارند.

📌 جدول مقایسه‌ای اینکلوژن‌ها در اسپینل طبیعی و سنتتیک

🔴 اینکلوژن‌ها در اسپینل (Spinel Inclusions) در گوهرشناسی

اسپینل، اگرچه در گذشته به اشتباه به‌جای یاقوت در تاج‌ها و جواهرات سلطنتی به کار می‌رفت، امروزه به‌عنوان یک گوهر مستقل و ارزشمند شناخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های متمایز اسپینل، نوع خاص اینکلوژن‌هایی است که به شناسایی طبیعی یا سنتتیک بودن آن کمک زیادی می‌کند.

✳️ انواع رایج اینکلوژن‌ها در اسپینل:

🧪 نقش اینکلوژن‌ها در شناسایی اسپینل در گوهرشناسی :

• وجود بلورهای اکتاهدرال منظم معمولاً نشانه‌ی اسپینل طبیعی است.
• خطوط رشد منحنی یا انحنادار معمولاً در اسپینل سنتتیک شعله‌ای رویت می‌شوند.
• اسپینل‌های طبیعی معمولاً فاقد ابریشم واقعی هستند، اما ممکن است رشته‌هایی شبیه آن داشته باشند.

خوانده و نتیجه گیری شده توسط تیم ابزار نوین از مقالات موسسه GIA