فیلتر چلسی در گوهرشناسی

شناسایی سریع زمرد، یاقوت و اسپینل

فیلتر چلسی (Chelsea Filter) یکی از پُرکاربردترین ابزارهای دستی در گوهرشناسی است. با فیلتر چلسی می‌توان برخی سنگ‌های قیمتی را با دقت و سرعت تشخیص داد. این فیلتر تنها دو طول موج نوری (سبز-زرد و قرمز) را عبور می‌دهد و به همین دلیل سنگ‌هایی که عنصری مثل کروم یا کوبالت دارند، رنگ‌شان آشکار می‌شود.

چرا فیلتر چلسی در گوهرشناسی مهم است؟

• تشخیص زمرد طبیعی از شیشه یا تورمالین سبز: زمرد واقعی (حاوی کروم) قرمز دیده می‌شود، اما شبیه‌هایش نه.
• شناسایی یاقوت/اسپینل مصنوعی یا رنگ‌شده: یاقوت (کروم‌دار) قرمز، اسپینل مصنوعی آبی-کبالت، نارنجی یا صورتی دیده می‌شود.
• کمک اولیه در تشخیص سریع سنگ‌ها در نمایشگاه‌ها یا خریدهای عمده.

انواع فیلتر چلسی

• فیلتر چلسی استاندارد: مخصوص بررسی زمرد و یاقوت؛ نمونه‌ای کوچک و قابل حمل.
• کامبو چلسی‑لوپ: ترکیب چلسی فیلتر و لوپ برای شناسایی همزمان.
• کیف نشکن فیلتر چلسی: مخصوص استفاده در شرایط میدانی با بدنه مقاوم.

نحوه استفاده از فیلتر چلسی در گوهرشناسی

1. منبع نور قوی (لامپ هالوژن یا لامپ قوی) پشت سنگ قرار دهید.
2. فیلتر را نزدیک چشم گرفته و سنگ را مقابل نور نگه دارید.
3. رنگ قرمز یا سبز مشاهده می‌شود:
   • قرمز → احتمال وجود کروم (زمرد، یاقوت، برخی اسپینل یا آکوامارین).
   • نارنجی/صورتی → اسپینل مصنوعی بر پایه کوبالت یا آکوامارین مصنوعی.
   • سبز یا تیره → سنگ‌هایی مثل تورمالین، آکوامارین طبیعی، یاقوت کبود عادی.
4. برای اطمینان بیشتر از ابزارهای مکمل مانند پلاریسکوپ، رفرکتومتر و میکروسکوپ استفاده کنید.

ابزارهای مکمل در تشخیص علمی

• پلاریسکوپ: تعیین نوع بلوری سنگ.
• رفرکتومتر: سنجش ضریب شکست نور.
• میکروسکوپ گوهرشناسی: بررسی اینکلوژن‌های داخلی.
• اسپکتروسکوپ: دیدن طیف جذبی سنگ.
• لامپ UV: بررسی فلورسانس و وجود عملیات بهسازی.

نکات کاربردی فیلتر چلسی در گوهرشناسی

• نور فلورسنت مناسب نیست؛ حتماً از نور قوی یا لامپ هالوژن استفاده کنید.
• فیلتر چلسی کاربرد اولیه و هشداردهنده دارد، اما برای تأیید قطعی باید تست‌های تخصصی انجام شود.
• فیلتر چلسی نسخه‌های ترکیبی هم وجود دارند که استفاده سریع‌تر و دقیق‌تری را فراهم می‌کنند.

جمع‌بندی

فیلتر چلسی یک ابزار سریع، سبک و قابل انتقال برای تشخیص اولیه سنگ‌های حاوی کروم یا کوبالت است. با ترکیب آن با ابزارهایی مثل پلاریسکوپ، رفرکتومتر و میکروسکوپ، می‌توان تشخیص را از مرحله حدسی به مرحله قطعی رساند و در معاملات و شناسایی گوهرها با اعتماد بالا عمل کرد.