خانواده فلدسپار (Feldspar) راهنمای کامل ؛ فلدسپار (Feldspar) بزرگ‌ترین گروه کانی‌های زمین‌ساختی و معدنی روی زمین است. این خانواده شامل چندین عضو مهم مانند آفکاس (Microcline–Orthoclase)، آلبیت (Albite)، و لابرادوریت است. بیشتر این کانی‌ها، سیستم بلوری مونکلینیک یا ترایگونال دارند و منشورهایی با ساختار تکرارشونده ایجاد می‌کنند.
ویژگی‌های فیزیکی مشترک
انواع اصلی فلدسپار در گوهرشناسی
1. آفکاس (Microcline و Orthoclase)
رایج‌ترین انواع سنگ دگرگونی و سنگ‌های گرانیتی، با رنگ‌های سفید تا کِرِم. Microcline منشوری‌تر و دارای خطوط متقاطع مخصوص است.
Orthoclase
Microcline
2. آلبایت (Albite)
سبک‌ترین عضو خانواده با رنگ سفید تا خاکستری. در سنگ‌های گرانیتی و رسوبات یافت می‌شود و در جواهرسازی کمتر مصرف می‌شود.
3. لابرادوریت (Labradorite)
رنگین‌کمانی چشم‌گیر به نام لابرادورسنس دارد و برای زیورآلات نیمه‌قیمتی که جلوه خاص دارند بسیار محبوب است.
- خطوط پرلیتی: صفحات متقاطع ریز در Microcline
- رگه‌های مایع یا گاز: به صورت اینکلوژن‌های سیالاتی
- ذرات مینرال ثانویه: کوارتز، میکا یا کلسیت در درون آن‌ها
- پولیش سطحی: ایجاد شفافیت بیشتر بخصوص در لابرادوریت‌ها
- روکش UV یا رنگ‌آمیزی: برای افزایش درخشندگی اما مقاومت کم در برابر خط خش
- کوارتز صنعتی بلورین: براساس RI و سختی متفاوت است.
- فلدسپار مصنوعی: در صنعت سرامیک تولید می‌شود، معمولاً فاقد اینکلوژن‌های طبیعی است.
- لابرادوریت پوشش‌دار: برای افزایش درخشندگی پوشش انجام می شود، ولی درخشندگی مصنوعی و کم دوام دارد.
- پلاریسکوپ: برای تعیین سیستم بلوری مونکلینیک/تریگونال
- رفرکتومتر: RI 1.518–1.540 بسته به نوع
- میکروسکوپ یا لوپ 10×: برای تشخیص خطوط متقاطع، اینکلوژن‌های سیالاتی و ذرات ثانویه
- UV Lamp: لابرادورسنس در لابرادوریت قابل مشاهده است
- Diamond Selector: برای بررسی سختی و تشخیص جواهرات قوی‌تر
کاربردها و نگهداری
- آفکاس و آلبیت: اغلب در صنایع سرامیک؛ کمتر به‌صورت جواهر استفاده می‌شوند.
- لابرادوریت: در زیورآلات استثنایی استفاده می‌شوند و جلوگیری از خراش و ضربه مهم است.
- تمیزکاری با آب گرم و صابون آسان است؛ از مواد قلیایی قوی بپرهیزید.
جمع‌بندی
خانواده فلدسپار نشان‌دهنده ترکیبی از ساختار بلوری زیبا، انواع گوناگون و جلوه‌های نوری جذاب مثل لابرادورسنس است. با ابزارهای دقیق گوهرشناسی مانند پلاریسکوپ، رفرکتومتر، میکروسکوپ و UV می‌توان مشخصات واقعی آن‌ها را از مشابه‌های مصنوعی تشخیص داد. این دانش برای علاقه‌مندان و متخصصان، کلید اطمینان در خرید و نگهداری مناسب است.
اولین دیدگاه را ثبت کنید