همه چیز درباره کهربا (Amber)
انواع، اینکلوژن‌ها و نحوه شناسایی
کهربا (Amber) یک گوهر ارگانیک و بسیار خاص است که برخلاف بیشتر سنگ‌های قیمتی، منشأ معدنی ندارد بلکه از صمغ فسیل‌شده درختان مخروطی یا پهن‌برگ حاصل می‌شود. این گوهر تاریخی و اسرارآمیز نه‌تنها در جواهرسازی بلکه در تحقیقات دیرین‌شناسی نیز جایگاهی ویژه دارد.
نحوه تشکیل کهربا
کهربا میلیون‌ها سال پیش از صمغ درختانی چون کاج در شرایط خاص دمایی و فشاری تشکیل شده است. با گذر زمان، صمغ در اثر پلیمریزاسیون و رسوب کانی‌های طبیعی سخت شده و به فرم جامد در‌آمده است. کهرباهای موجود امروزی معمولاً متعلق به دوره‌های ژوراسیک تا سوم زمین‌شناسی هستند.
انواع کهربا
- کهربای بالتیک: قدیمی‌ترین و معروف‌ترین نوع کهربا با خلوص بالا و رنگ طلایی تا قهوه‌ای. منبع آن عمدتاً کشورهای لهستان، لیتوانی و روسیه است.
- کهربای دومینیکن: به خاطر شفافیت بالا و رنگ‌های آبی تا سبز کمیاب شناخته می‌شود.
- کهربای برمه (بورمیت): کهربایی با رنگ قرمز متمایل به نارنجی که از نواحی جنوب‌شرقی آسیا استخراج می‌شود.
اینکلوژن‌ها در کهربا
یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های کهربا، درون‌گیرها یا اینکلوژن‌های آن هستند که ممکن است شامل حشرات، گیاهان، قارچ‌ها یا ذرات گرد و غبار ماقبل تاریخ باشند. وجود این درون‌گیرها ارزش علمی و کلکسیونی بالایی به کهربا می‌بخشد. اینکلوژن‌ها در کهربای دومینیکن بسیار شفاف و قابل مشاهده هستند.
مشابه‌های طبیعی و مصنوعی کهربا
کهربا به دلیل تقاضای بالا دارای نمونه‌های طبیعی مشابه مانند کوپال (صمغ نسبتاً جوان‌تر) و نیز انواع پلاستیک‌های مصنوعی مانند باکلیت و اپوکسی است. تشخیص این مشابه‌ها از کهربای اصیل اهمیت زیادی دارد.
راه‌های شناسایی کهربای طبیعی:
- شناوری در آب‌نمک (کهربا سبک است و روی محلول آب‌نمک می‌ماند)
- واکنش به UV (کهربا زیر نور چراغ UV نور سبز تا آبی می‌دهد)
- بوی خاص هنگام حرارت دادن
- استفاده از فیلتر چلسی برای تشخیص رنگ‌های غیرواقعی
بهسازی‌های رایج روی کهربا
در بسیاری از موارد برای افزایش شفافیت، رنگ یا حذف ترک‌ها، کهربا تحت عملیات حرارتی یا پر کردن با روغن قرار می‌گیرد. همچنین برخی کهرباها با گرما یا فشار تغییر شکل می دهند و به فرم‌های دیگر تبدیل می‌شوند.
ابزارهای گوهرشناسی مفید برای شناسایی کهربا
- چراغ UV دستی: برای بررسی فلورسانس کهربا
- فیلتر چلسی: برای بررسی واکنش طیفی
- لوپ گوهرشناسی با بزرگنمایی ۱۰ برابر برای مشاهده اینکلوژن‌ها
- ترازو دیجیتال: برای بررسی چگالی نسبی
- پنس مخصوص گوهر: برای جابجایی بدون آسیب
جمع‌بندی
کهربا گوهری ارگانیک، زیبا و منحصر‌به‌فرد است که هم از نظر علمی و هم از نظر زینتی اهمیت دارد. درک ساختار، انواع، اینکلوژن‌ها و نحوه شناسایی کهربای اصیل از نمونه‌های مصنوعی، به دانش گوهرشناسی عمیق‌تری نیاز دارد. با استفاده از ابزارهای تخصصی و بررسی ویژگی‌های نوری، فیزیکی و شیمیایی، می‌توان اصالت و نوع کهربا را با دقت بسیار بالا تعیین کرد.
اولین دیدگاه را ثبت کنید