اسپکتروسکوپ گوهرشناسی و طیف جذبی گوهرسنگ

اسپکتروسکوپ گوهرشناسی و طیف جذبی گوهرسنگ : یکی از ابزارهای کلیدی در گوهرشناسی، اسپکتروسکوپ است. این ابزار، نور عبوری از سنگ را به طول موج‌های مختلف تقسیم می‌کند و با مشاهده تاریکی‌ها یا خطوط مشخص، به ما اطلاعات مهمی درباره ترکیب شیمیایی و اصالت آن گوهر ارائه می‌دهد.

طیف جذبی چیست؟

وقتی نور سفید از سنگ عبور کند، برخی طول موج‌ها جذب می‌شوند. نتیجه را به صورت خطوط تیره یا رنگی روی صفحه اسپکتروسکوپ می‌بینیم. این الگوها مخصوص هر نوع سنگ و ترکیب شیمیایی هستند. به عنوان مثال، خط جذبی قرمز-آبی در اپال یا یاقوت نشانه وجود کروم است.

کاربردهای عملی اسپکتروسکوپ

شناسایی نوع سنگ: الگوهای خاص در طیف جذبی می‌توانند الماس، یاقوت، زمرد یا اپال را از هم متمایز کند.
تشخیص نمونه طبیعی از سنتتیک: برخی خطوط جذبی فقط در سنگ‌های طبیعی مشاهده می‌شوند و نبود یا تغییر این خطوط در نمونه‌های مصنوعی مشهود است.
شناسایی بهسازی‌ها: عملیات حرارتی یا پرکنندگی ترک در سنگ می‌تواند روی طیف تأثیر بگذارد و تشخیص آن را ممکن می‌کند.

ابزارهای مکمل در گوهرشناسی

گردش‌کاری تشخیص جامع، به ترکیب چند ابزار نیاز دارد:

رفرکتومتر گوهرشناسی: برای بررسی ضریب شکست نور.
پلاریسکوپ: تشخیص یک‌محوری یا دو‌محوری بودن سنگ.
میکروسکوپ گوهرشناسی: بررسی اینکلوژن‌ها و ساختار داخلی سنگ.
دایکروسکوپ و فیلتر چلسی: مشاهده چندرنگی و ویژگی‌های خاصی در برخی سنگ‌ها.
لامپ UV: تشخیص ویژگی فلورسانس سنگ.

چطور با اسپکتروسکوپ کار کنیم؟

نور منبع (معمولاً لامپ سفید یا هالوژن) را به اسپکتروسکوپ هدایت کنید.
گوهر را بین منبع و دستگاه قرار دهید.
از چشمی اسپکتروسکوپ نگاه کنید تا خطوط جذبی را مشاهده کنید.
این خطوط را با کتاب‌ها یا نمودارهای مرجع تطبیق دهید تا نوع گوهر و وضعیت آن را تعیین کنید.

مثال واقعی: یاقوت کبود

در یاقوت کبود، خطوط جذبی بارزی در طیف آبی تا بنفش دیده می‌شوند، که مرتبط با کروم و آهن هستند. این الگوها، در شناسایی یاقوت طبیعی بسیار معتبر هستند.

جمع‌بندی

اسپکتروسکوپ، ابزاری حیاتی در علم گوهرشناسی است. با کمک طیف جذبی، می‌توانیم ترکیب شیمیایی سنگ را بفهمیم، نمونه طبیعی را از مصنوعی تشخیص دهیم و عملیات بهسازی را شناسایی کنیم. ترکیب آن با ابزارهایی مثل رفرکتومتر، پلاریسکوپ و میکروسکوپ، تشخیص را به سطحی کاملاً حرفه‌ای و علمی می‌رساند.