جلا دادن جواهرات با سر فرزی بخش مهمی از ساخت جواهرات است و دستیابی به سطحی ایده آل برمبنای طرح اولیه هدف نهایی این فرآیند است . طبق طرح اولیه ، سطح ممکن است مات ، براق و غیره باشد . مهارت جواهرساز و کیفیت مواد و ابزار و ماشین آلات مورد استفاده باعث میشود کیفیت کار شما ارتقا پیدا کند و شما جواهری زیبا و چشمگیر را تولید کنید.
هنر پرداخت کاری تکنیک و تخصص ویژه ای نیاز دارد زیرا در صورت نداشتن مهارت کافی باعث آسیب دیدگی جواهرات میشود. به طور سنتی، کارآموزی پرداخت کاری، می تواند سه تا پنج سال طول بکشد.
هرچند که با پولیش کاری با ماشین آلات می توان به نتایج عالی دست یافت، اما با کمی حوصله و ابزار مناسب، پولیش دستی نیز می تواند پایانی عالی ارائه دهد.قابل بیان است که پرداخت جواهرات حرفه ای تجربی است و مهارتی است که نیاز به آموزش و تخصص دارد. مقاله پرداخت طلا و جواهرات به شما کمک میکند تا با مراحل پولیش و پرداخت جواهرات بیشتر آشنا گردید.
مراحل پرداخت طلا و جواهرات
در صنعت طلاسازی ، از دو روش سنتی و دستی و صنعتی که شامل ریخته گری طلا میشود ، استفاده می شود . مثلا برای تولید یک انگشتر طلا یا حلقه ازدواج طلا ، در روش سنتی شما با ذوب طلا و نورد کردن و چکش کاری و جوشکاری و سوهان کاری به یک قطعه طلا شکل اولیه می‌دهید که این مراحل باعث ایجاد خط و خش و سیاه شده و سطح طلا می شود .
در روش ریخت گری نیز سطح انگشتر طلا یا حلقه ازدواج طلا و یا آویز طلا ، متخلل میباشد و دلیلش دانه های گچ می باشد . بعد از انجام فرآیند ریخته گری طلا و یا ساخت طلا به روش سنتی و صنایع دستی ، شما باید مراحل پولیش کاری و صیقل کردن سطح انگشتر طلا و یا حلقه ازدواج طلا و یا آویز طلا را انجام دهید . به مراحل پولیش کاری در صنعت طلاسازی پوست کاری و پرداخت کاری گفته می شود .
پرداخت کاری ،فرآیند ایجاد یک سطح صاف و براق با مالش آن یا با اعمال یک عملیات شیمیایی است که یک سطح تمیز با انعکاس چشمی قابل توجهی باقی می‌گذارد. و باعث می شود خراشیدگی و یا خط و خش های روی طلا و جواهرات از بین برود. در زیر مراحل این پروسه را برای شما بیان میکنیم .
اسید شویی ، پولیش مگنت ، بمبینگ ، سوهان کاری ، پوست کاری ، پرداخت کاری فینیشینگ ، آبکاری ، میناکاری ، حک لیزر مراحلی است که شما را به یک قطعه جواهر چشم گیر و زیبا و آماده ارائه در بازار طلا و جواهر می رساند .
مرحله 1: اسید شویی
اگر شما به روش سنتی طلا ، از طریق ذوب طلا و نورد کاری و چکش کاری و جوشکاری طلا را تولید می کنید ، سطح طلای شما نیاز به تمیزی از اکسیدها و کثیفی ها دارد . برای این منظور از اسید سولفوریک ۱۰ درصد که به ذوغاب شهرت دارد استفاده میشود . برای محلول ذوغاب ، ۱۰۰ سی سی سی اسید سولفوریک ۹۸ درصد را به ۱ لیتر آب سرد اضاف میکنید . دقت داشته باشید اسید سولفوریک به شدت خورنده است و ترکیب آن با آب گرما زا میباشد و شما حتما باید از لوازم ایمنی مانند عینک و دستکش استفاده کنید و این فرآیند را در محیط باز انجام دهید .
نکته : اسید را باید آرام آرام به آب سرد اضافه کنید ، در صورت انجام دادن برعکس و اضافه کردن آب به اسید ، باعث پاشیدن آن به اطراف خواهد شد .
حال محلول اسید سولفوریک ۱۰ درصد ( ذوغاب ) را درون کاسه مسی یا استیل می ریزیم و قطعات طلا را درون آن میریزیم و روی شعله می جوشانیم . بعد از مدت زمان کمی میبینید که ناپاکی ها و اکسیدهای سطح طلا به طور کامل از بین می رود و قطعه طلای شما برای مراحل بعدی حاضر است .
نکته : اسید سیتریک جایگزین بهتری برای ذوغاب است که بدون بو و غیر سمی است که قدرت بالای اکسید زدایی دارد اما قیمت آن از اسید سولفوریک بالاتر است . اسید فسفریک و اسید هیدروفلوریدریک نیز برای حلالی گچ بسیار موثر می باشد .
مرحله 2 : پولیش مگنت
دستگاه پولیش مگنت دارای دو قسمت ظرف که حاوی آب و مواد مخصوص و ساچمه ها و سوزن های فلزی است. از طریق چرخش آهنربا ها توسط موتور دینام ، سوزن ها و ساچمه های فلزی داخل ظرف با سرعت بالا به چرخش در می آیند. سطح متخلخل و مات طلا بعد از ریخته گری را براق میکند و ناپاکی ها و گچ احتمالی باقی مانده را نیز از بین می‌برد . این فرآیند حدودا ۴۵ دقیقه در بازه های زمانی ۵ دقیقه ای در گردش جهت عقربه ساعت و عکس عقربه ساعت انجام میشود .
مرحله 3 : بمبینگ
از بمبینگ برای لایه برداری و براق کردن نقاطی از زیورآلات طلا که دسترسی ابزار به آن امکان پذیر نیست استفاده می شود. برای مثال وقتی سنگ انگشتر طلا را روی موم سوار می‌کنند. با سنگ ریخته گری می‌کنند به نقاط زیر سنگ و داخل بازوی انگشتر امکان دسترسی نیست. برای این منظور و همچنین راحتی فرآیند پوست و پرداخت و کسر طلای کمتر در مراحل پوست و پرداخت از روش بمبینگ استفاد می کنند. که از دو ماده سیانید سدیم و هیدروژن پراکسید استفاده می شود .
مرحله 4 : سوهان کاری
بخش مهمی از پرداخت طلا و جواهرات استفاده از ابزار مهم و پر کاربرد سوهان میباشد. سوهان ها را در اشکال مختلف از جمله شکل های صاف و نیمه گرد و از فلز با سطح سایشی می سازند. از سوهان برای صاف کردن قسمت باقی مانده محل اتصال سردرجه ریخته گری و یا فرم دادن سطح طلا در قسمت های مورد نیاز استفاده می شود. سوهان و سوهانچه و سوهان سوزنی انواع سایز و شکل و سطح مقطع و زبری متفاوت دارد .
سوهان تخت برای صاف کردن نواحی بزرگتر یا انتهای سیم به منظور حذف مقادیر کمی از مواد اضافی روی فلز استفاده می شود. شکل سوهان نیم گرد از یک طرف صاف و یک طرف گرد می باشد. سوهان های سوزنی بسیار کوچک‌تری نیزهستند، و به شما امکان می‌دهد براده کاری دقیق‌تری روی قطعه کار خود انجام دهید.
مرحله 5: سنباده زنی و یا پوست زنی
یکی از ابزاری که در پرداخت طلا و جواهرات استفاده میشود سنباده می باشد. سنباده به شما اجازه می دهد که سطحی براق روی سطح قطعه کار ایجاد کنید. همچنین در صاف و صیقلی سطوح ناهموار بعد از سوهان کاری بسیار موثر هستند. زیرا ویژگی سایندگی آنها می تواند مواد اضافی را از بین ببرد. هر سنباده زبری خاصی دارد که از اندازه کم تا زیاد آن وجود دارد. کاغذ های سنباده با زبری های مختلف که به دور میله ای پیچیده شده است. به صورت حاضر در بازار موجود میباشد.
یکی از مدلهای برش کاغذ سنباده ، در اندازه سکه دوزاری در زبری های مختلف می باشد که به پوست دوزاری معروف است . بجز کاغذ سنباد انواع مختلف لاستیک در شکل و زبری های مختلف برای دسترسی به سطوح مختلف و زوایای مختلف وجود دارد. که برای پولیش تا سطح ایده آل از آن استفاده میشود. مرحله بعدی برای پرداخت جواهرات سنباده زنی است. این مرحله راز درخشش بسیار بالا در پروسه پرداخت و پولیش میباشد. هرچه زمان و تلاش بیشتری برای این مرحله صرف کنید، نتایج بهتری حاصل خواهد شد.
مرحله 6: پولیش کردن و یا پرداخت کاری
برای داشتن یک جواهر صیقلی و صاف باید با دست و یا ابزار و دستگاه پولیش و پرداخت این فرایند را به انجام رساند . دستگاه پرداخت طلا ،دستگاهی است که مجهز به برس و فرچه های مخصوص و انواع مختلف مواد و خمیرهای سابنده می باشد . این دستگاه سطح روی طلا را صاف کرده و صیقل می دهد . همچنین باید بیان کنیم که دستگاه پرداخت طلا دارای سیستم مکش می باشد تا از هدر رفتن گرد و ذرات طلا جلوگیری به عمل آورد.
مرحله 7: فینیشینگ و یا پایان نهایی
مرحله پایانی برای بالا بردن بیشتر درخشندگی جواهرات استفاده از مواد جلا دهنده ،روغن جلا کاری ،خمیر جلا کاری و… میباشد.همچنین از نمد و پنبه نیز در اتمام کار برای تمیز کردن سطح قطعه جواهر استفاده میگردد. همچنین در انتها از ماشین بخار شور و از دستگاه آلتراسونیک برای شستشو و تمیزی سطح طلا از مواد مصرفی در پرداخت کاری استفاده میشود. ماشین بخارشور،دستگاهی است که باعث پاک شدگی آلودگی و جداشدن جرم طلا و جواهرات می شود. بخارشویی طلا باعث تمیزی آلودگی و جداشدگی جرم طلا و جواهرات می شود. دستگاه بخارشوی طلا و زیورآلات بدون هیچ آسیبی قادر است هر نوع جواهرات از قبیل طلا، نقره، پلاتین و . . . را به آسانی و بدون دخالت دست شستشو دهد. بعد از اتمام این مراحل قطعه طلای شما حاضر برای مراحل آبکاری و میناکاری میباشد .
