اسید
اسید ها
اسیدها در برخی از غذاهایی که میخوریم بسیار رایج هستند. مرکبات مانند پرتغال و لیمو حاوی اسیدسیتریک و اسیداسکوربیک هستند که بیشتر بهعنوان ویتامین c شناخته میشوند. نوشابههای گازدار حاوی فسفریک هستند. سرکه حاوی اسیداستیک است. معده شما از اسید کلریدریک برای هضم غذا استفاده میکند. درواقع اسید یک مولکول یا یون هیدروژن مثبت است که قادر به از دست دادن یک پروتون یا +H خود و تشکیل پیوند کووالانسی با یک جفت الکترون است. اسید ها به دلیل خواص محلولهای آبی آنها که در زیر ذکرشده است، طبقه متمایزی برای خود تشکیل دادهاند:
- محلولهای آبی الکترولیت هستند، به این معنی که جریان الکتریکی را هدایت میکنند. برخی از اسیدها الکترولیت قوی هستند زیرا در آب کاملاً یونیزه شده و یونهای زیادی تولید میکنند. سایر اسیدها الکترولیتهای ضعیفی هستند که در صورت حل شدن در آب عمدتاً به شکل غیر یونیزه وجود دارند.
- مزه ترش دارند. لیمو، سرکه و پرتغال همگی حاوی این محصول هستند.
- نشاندهنده تغییر رنگ برخی اسیدها و بازهای دیگر هستند. دو شاخص متداول عبارتاند از لیکوموس و فنل فتالئین. لیکوموس آبی در حضور یک اسید قرمز میشود درحالیکه فنل فتالئین بیرنگ میشود.
- با فلزات فعال واکنش داده و گاز هیدروژن تولید میکنند.
- با بازها واکنش داده و ترکیب نمکی و آب تولید میکنند. وقتی مولهای مساوی از یک اسید و یک باز باهم ترکیب شوند، اسید توسط باز خنثی میشود. محصولات این واکنش یک ترکیب یونی است که برچسب آن نمک و آب است.
جدول انواع اسیدها
نام بردن از محصول این خانواده از فهرست بندی بازها راحتتر است. در ادامه فهرستی رایج به همراه برخی از فرمولهای شیمیایی آمده است.
| HCI | کلریدریک | اسید موریاتیک مورداستفاده در استخرها و اسید معده. در تمیز کردن و پالایش فلزات، در نگهداری استخرها و تمیز کردن خانه استفاده میشود. |
| H2SO4 | سولفوریک | در باتری ماشین و در تولید کود استفاده میشود. |
| HNO3 | یتریک | مورداستفاده در تولید کود، مواد منفجره و استخراج طلا |
| HC2H3O2 | استیک | سرکه و ترکیب اصلی سرکه |
| H2CO3 | کربنیک | مسئول گاز در نوشیدنیهای گازدار است. |
| C6H8O7 | سیتریک | مورداستفاده در غذا و مکملهای غذایی. همچنین بهعنوان یک ماده اسیدی در کرمها، ژلها، مایعات و لوسیونها اضافه میشود. |
| C6H4(OCOCH3)CO2H | استیل سالیسیلیک | ماده فعال در آسپرین |
هیدروکلریک
کلریدریک یک اسید معدنی خورنده و قوی با مصارف صنعتی فراوان است. میتوان از کلریدریک برای تهیه نمکهای کلرید استفاده کرد. کلریدریک یک اسید قوی است زیرا کاملاً در آب تجزیه میشود.
سولفوریک
سولفوریک یک اسید معدنی قوی بسیار خورنده و یک دیپروتیک اسید است و دارای طیف وسیعی از کاربردها ازجمله استفاده در پاککنندههای اسیدی، بهعنوان الکترولیت در باتریهای سربی و در مواد پاککننده مختلف است.
همچنین یک ماده اصلی در صنایع شیمیایی است. ازآنجاکه هیدراتاسیون اسید سولفوریک ازنظر ترمودینامیکی مطلوب است، بسیار گرمازا است و میل آن به آب بهاندازه کافی قوی است. از این رو سولفوریک یک عامل خشککننده عالی است.
سولفوریک غلیظ دارای خاصیت خشککنندگی بسیار قوی است و آب را از بین میبرد. سولفوریک در واکنش با اکثر فلزات با تولید گاز هیدروژن بهعنوان یک اسید معمولی رفتار میکند.
نیتریک
نیتریک یک اسید معدنی بسیار خورنده است و همچنین معمولاً بهعنوان یک عامل اکسیدکننده قوی استفاده میشود. معمولاً اسید نیتریک در دمای محیط یک اسید قوی تلقی میشود. اسید نیتریک با اکثر فلزات واکنش نشان میدهد. اما جزئیات به غلظت اسیدها و ماهیت فلز بستگی دارد.
یتریک رقیق در واکنش با اکثر فلزات مانند اسید معمولی عمل میکند.
نیتریک یک خورنده و یک عامل اکسیدکننده قوی است. خطر اصلی آن سوختگی شیمیایی است زیرا هیدرولیز را با پروتئینها (آمید) و چربیها (استر) انجام میدهد که درنتیجه بافتهای زنده را تجزیه میکند. نیتریک غلیظ پوست انسان را به دلیل واکنش با کراتین زرد میکند.
کربنیک
یک ترکیب شیمیایی و نامی است که گاهی به محلولهای دیاکسید کربن در آب (آب گازدار) می گویند. در زمینشناسی این محصول باعث حل شدن سنگآهک و تولید بیکربنات کلسیم میشود که منجر به بسیاری از ویژگیهای سنگآهک مانند استالاکتیتها و استالااگمیتها میشود.
یک اسید پلی پروتیک و بهویژه دیپروتیک است. به این معنی که دارای دو پروتون است که ممکن است از مولکول مادر جدا شوند. هنگامیکه دیاکسید کربن در آب حل میشود در تعادل شیمیایی، کربنیک تولید میکند.
فرمیک
این محصول سادهترین نوع کربوکسیلیک است و یک واسطه مهم در سنتز شیمیایی است. از کلمه لاتین فرمیک به معنای مورچه به معنی جداسازی اولیه آن با تقطیر اجسام مورچهها اشاره دارد.
این محصول بهطور گسترده بهعنوان فرمت باز مزدوج در طبیعت وجود دارد. این محصول با نامهای جوهر مورچه و متانوئیک نیز شناخته میشود. فرمیک بهراحتی با آب مخلوط میگردد. از آن در صنعت نساجی، دامداری، گندزدایی و جلوگیری از فساد مواد غذایی استفاده میگردد.
سیتریک
سیتریک، یکی از مهمترین ها است و اسیدتری کربوکسیلیک آلی ضعیفی است که بهطور طبیعی در مرکبات وجود دارد. یون سیترات یک واسطه در چرخه TCA است، یک مسیر متابولیکی مرکزی برای حیوانات، گیاهان و باکتریها. ازآنجاکه یکی از قویترین اسید های خوراکی است، استفاده غالب از اسید سیتریک بهعنوان طعمدهنده و نگهدارنده در غذا و نوشیدنیها، بهویژه نوشابهها استفاده میشود.
استیل سالیسیلیک
استیل سالیسیلیک که به آسپرین نیز معروف است، دارویی است که برای درمان درد، تب و التهاب استفاده میشود. آسپرین به شکل برگ درخت بید، حداقل 2400 سال است که برای اثرات سلامتی آن مورداستفاده قرار میگیرد. آسپرین یک ماده سفید، کریستالی و ضعیف است.
نمایش بیشتر- بستن





































